#ls #lslawfirm #thamquyenxetxu #vuanhinhsu
Để đảm bảo quá trình tố tụng đúng quy định của pháp luật, nhanh chóng, và mang lại hiệu quả cao thì thẩm quyền xét xử vụ án hình sự cần được xác định đúng thẩm quyền ngay từ ban đầu.
Thẩm quyền theo cấp
Thẩm quyền xét xử của toà án các cấp được xác định căn cứ vào những dấu hiệu nhất định và tính chất của từng vụ án cụ thể.
Tòa án nhân dân cấp huyện và Tòa án quân sự khu vực:
Theo Điều 268 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 (“BLTTHS”), Tòa án nhân dân cấp huyện và Tòa án quân sự khu vực có thẩm quyền xét xử những vụ án hình sự về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng và tội phạm rất nghiêm trọng.
Dựa vào căn cứ phân loại tội phạm được quy định tại Điều 9 Bộ luật Hình sự:
“a) Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 03 năm;
b) Tội phạm nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 03 năm tù đến 07 năm tù;
c) Tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội rất lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 07 năm tù đến 15 năm tù”
Tuy nhiên, cần lưu ý đến những trường hợp ngoại lệ không thuộc thẩm quyền xét xử sơ thẩm của Tòa án nhân dân cấp huyện và Tòa án quân sự khu vực như sau:
Các tội xâm phạm an ninh quốc gia;
Các tội phá hoại hoà bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh;
Các Tội phạm như Tội giết người; Tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh; Tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội; Tội vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên; Tội vi phạm quy định về điều khiển tàu bay; Tội cản trở giao thông đường không; Tội đưa vào sử dụng tàu bay, thiết bị bảo đảm hoạt động bay không bảo đảm an toàn; Tội điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển tàu bay; Tội chiếm đoạt tàu bay, tàu thủy; Tội điều khiển tàu bay vi phạm quy định về hàng không của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Tội điều khiển tàu bay vi phạm quy định về hàng không của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Tội phát tán chương trình tin học gây hại cho hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử; Tội cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử; Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông; Tội cố ý làm lộ bí mật nhà nước; Tội chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy vật hoặc tài liệu bí mật nhà nước; Tội truy cứu trách nhiệm hình sự người không có tội; Tội không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội; Tội ra bản án trái pháp luật; Tội ra quyết định trái pháp luật; Tội đầu hàng địch và Tội khai báo hoặc tự nguyện làm việc cho địch khi bị bắt làm tù binh của Bộ luật hình sự;
Các tội phạm được thực hiện ở ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Tòa án nhân dân cấp tỉnh và Tòa án quân sự cấp quân khu
Tòa án nhân dân cấp tỉnh và Tòa án quân sự cấp quân khu có thẩm quyền xét xử sơ thẩm đối với các trường hợp sau:
Vụ án hình sự về các tội phạm không thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện và Tòa án quân sự khu vực;
Vụ án hình sự thuộc thẩm quyền xét xử của Tòa án nhân dân cấp huyện và Tòa án quân sự khu vực nhưng có nhiều tình tiết phức tạp.
Vụ án hình sự có bị cáo, bị hại, đương sự ở nước ngoài hoặc tài sản có liên quan đến vụ án ở nước ngoài.
Trên thực tế, có trường hợp bị cáo phạm một lúc nhiều tội, trong đó có tội thuộc thẩm quyền xét xử của cả 2 cấp Tòa án, trường hợp này toàn bộ vụ án sẽ thuộc thẩm quyền xét xử của Tòa án cấp tỉnh. Khoa học pháp lý gọi đây là nguyên tắc thu hút thẩm quyền.
Như vậy, căn cứ phân định thẩm quyền giữa TAND cấp huyện và TAND cấp tỉnh không chỉ căn cứ vào tội phạm mà còn căn cứ vào tính chất phức tạp của vụ án hình sự. Đây là những quy định hợp lý đối với tội phạm càng nguy hiểm, càng phức tạp nên đòi hỏi Cơ quan xét xử cần có trình độ chuyên môn cao hơn. Mặt khác, phân định thẩm quyền xét xử cũng giúp giảm tải khối lượng công việc cho Tòa án cấp trên.
Thẩm quyền theo lãnh thổ
Thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ án hình sự theo lãnh thổ được quy định tại Điều 269 BLTTHS 2015, theo đó:
Tòa án có thẩm quyền xét xử vụ án hình sự là Tòa án nơi tội phạm được thực hiện. Trường hợp tội phạm được thực hiện tại nhiều nơi khác nhau hoặc không xác định được nơi thực hiện tội phạm thì Tòa án có thẩm quyền xét xử là Tòa án nơi kết thúc việc điều tra.
Trường hợp Bị cáo phạm tội ở nước ngoài, nếu xét xử ở Việt Nam thì Tòa án Nhân dân cấp tỉnh nơi cư trú cuối cùng của Bị cáo sẽ xét xử. Nếu không xác định được nơi cư trú cuối cùng ở trong nước của bị cáo thì tùy trường hợp, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ra quyết định giao cho Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội hoặc Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh hoặc Tòa án nhân dân thành phố Đà Nẵng xét xử.
Trường hợp, Bị cáo phạm tội ở nước ngoài nếu thuộc thẩm quyền xét xử của Tòa án quân sự thì Tòa án quân sự cấp Quân khu xét xử theo quyết định của Chánh án Tòa án Quân sự Trung ương. Thẩm quyền xét xử tội phạm xảy ra trên tàu bay, tàu biển của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đang hoạt động ngoài không phận hoặc ngoài lãnh hải của Việt Nam.
Trường hợp, tội phạm xảy ra trên tàu bay hoặc tàu biển của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đang hoạt động ngoài không phận hoặc ngoài lãnh hải của Việt Nam thuộc thẩm quyền xét xử của Tòa án Việt Nam nơi có sân bay hoặc bến cảng trở về đầu tiên hoặc nơi tàu bay, tàu biển đó được đăng ký.
Việc Bộ luật Tố tụng Hình sự phân định thẩm quyền xét xử của Tòa án một cách chi tiết, rõ ràng đã tạo nên cơ sở pháp lý vững chắc để mỗi cấp Tòa án xác định cụ thể vai trò, thẩm quyền của mình trong quá trình tố tụng, khắc phục tình trạng chồng chéo dẫn đến tranh chấp về thẩm quyền xét xử tùy tiện hoặc các tòa án thoái thác công việc xét xử của mình.
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH LS và Cộng sự (“LS Law Firm”)
Trên đây là những nội dung cơ bản về “Thẩm quyền xét xử vụ án hình sự”. Dựa trên quy định pháp luật tại thời điểm thực hiện bài viết. Nếu Quý khách có nhu cầu cần tư vấn về vấn đề nêu trên hoặc đang quan tâm đến các dịch vụ pháp lý khác, xin hãy liên hệ ngay với LS Law Firm qua Email: lslawfirm2014@gmail.com để được hỗ trợ kịp thời.
Lưu ý: Bài viết trên chỉ mang tính chất tham khảo, mọi việc sao chép sử dụng bài viết để làm chứng cứ riêng trong bất kỳ vụ, việc nào điều xem như không được phép./.