#ls #lslawfirm #giaiquyetvuviecdansu #chuacodieuluatdieuchinh
Trước khi Bộ Luật Tố tụng Dân sự năm 2015 (“BLTTDS”) được Quốc Hội ban hành, các cơ quan tiến hành tố tụng gặp nhiều khó khăn trong việc giải quyết vụ việc dân sự mà chưa có điều luật cụ thể để áp dụng. Điều đó dẫn đến một số các tranh chấp dân sự không được giải quyết dứt điểm hoặc giải quyết nhưng không có căn cứ pháp luật nên gây nhiều tranh cãi trong xã hội. Do đó, việc áp dụng tập quán, tương tự pháp luật, án lệ trong các tranh chấp dân sự sẽ giúp đảm bảo tính công bằng, minh bạch và hiệu quả trong quá trình giải quyết vụ việc dân sự và góp phần đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho đương sự. LS Law Firm xin nếu một số vấn đề sau!
Áp dụng tập quán
“Tập quán là những quy tắc xử sự có nội dung rõ ràng để xác định quyền, nghĩa vụ của cá nhân, pháp nhân trong quan hệ dân sự cụ thể, được hình thành và lặp đi lặp lại nhiều lần trong một thời gian dài, được thừa nhận và áp dụng rộng rãi trong một vùng, miền, dân tộc, cộng đồng dân cư hoặc trong một lĩnh vực dân sự.”
Như vậy, những tập quán được đưa vào áp dụng khi giải quyết vụ việc dân sự khi chưa có điều luật quy định cụ thể phải là những tập quán đã được hình thành từ lâu trong đời sống xã hội, được sử dụng thường xuyên và được đại đa số mọi người trong cộng đồng xã hội thừa nhận. Tòa án sẽ ưu tiên áp dụng tập quán để giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp các bên không có thỏa thuận và pháp luật không quy định. Ngoài ra, tập quán áp dụng không được trái với nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự quy định tại Điều 3 của Bộ luật dân sự năm 2015 (“BLDS”). Khi yêu cầu Tòa án giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp trên, các đương sự có quyền viện dẫn tập quán để yêu cầu Tòa án xem xét và áp dụng. Ngược lại, Tòa án có trách nhiệm xác định giá trị áp dụng của tập quán để bảo đảm đúng quy định tại Điều 5 của BLDS. Trường hợp đương sự viện dẫn các tập quán khác nhau thì tập quán có giá trị áp dụng là tập quán được thừa nhận tại nơi phát sinh vụ việc dân sự.
Áp dụng tương tự pháp luật
Việc áp dụng tương tự pháp luật được Tòa án thực hiện để giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp các bên không có thỏa thuận, pháp luật không có quy định, không có tập quán nào được áp dụng và có quy phạm pháp luật khác điều chỉnh quan hệ pháp luật có tính chất tương tự với quan hệ pháp luật cần được điều chỉnh. Việc áp dụng tương tự pháp luật để giải quyết tranh chấp dân sự không được trái với các nguyên tắc chung được quy định trong BLDS, việc áp dụng tương tự pháp luật cũng phải tuân thủ các điều kiện như: (i) Quan hệ đang tranh chấp thuộc lĩnh vực luật dân sự điều chỉnh; (ii) Trong pháp luật dân sự chưa có quy định trực tiếp điều chỉnh; (iii) Với các quy phạm và chế định hiện có không thể giải quyết được tranh chấp đó; (iv) Hiện có các quy phạm (chế định) khác trong luật dân sự điều chỉnh các quan hệ tương tự (gần giống các quan hệ cần điều chỉnh).
Khi áp dụng tương tự pháp luật, Tòa án cần phải xác định rõ tính chất pháp lý của vụ việc dân sự, nhận định chính xác trong hệ thống pháp luật hiện hành không có quy phạm pháp luật điều chỉnh quan hệ đó và xác định quy phạm pháp luật điều chỉnh quan hệ dân sự tương tự.
Áp dụng các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự, án lệ, lẽ công bằng
Tòa án áp dụng các nguồn này khi không thể áp dụng tập quán hay tương tự pháp luật. Các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự là những nguyên tắc được quy định tại Điều 3 của BLDS. Tòa án sẽ nghiên cứu và áp dụng án lệ trong khi giải quyết các vụ việc dân sự khi đã được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao lựa chọn và được Chánh án Tòa án nhân dân tối cao công bố. Đối với lẽ công bằng thì được xác định trên cơ sở là lẽ phải và được mọi người trong xã hội thừa nhận, phù hợp với các nguyên tắc nhân đạo, không thiên vị và bình đẳng về quyền và nghĩa vụ của các đương sự trong vụ việc dân sự đó. Đây cũng là những điểm mang lại giá trị lớn khi góp phần vào việc đảm bảo tính công bằng, dân chủ và phù hợp với pháp luật tiến bộ của thế giới.
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH LS và Cộng sự (“LS Law Firm”)
Trên đây là những nội dung cơ bản về Giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật điều chỉnh dựa trên quy định pháp luật tại thời điểm thực hiện bài viết. Nếu Qúy khách có nhu cầu cần tư vấn hoặc đang quan tâm đến các dịch vụ pháp lý khác, hãy liên hệ ngay với LS Law Firm qua Email: lslawfirm2014@gmail.com để được hỗ trợ kịp thời.
Lưu ý: Bài viết trên chỉ mang tính chất tham khảo, mọi việc sao chép sử dụng bài viết để làm chứng cứ riêng trong bất kỳ vụ, việc nào đều xem như không được phép./.